"Prana", hayat enerjisi anlamına gelir ve her yerde vardır. "Ayama" ise uzatmak anlamına gelir. Patanjali’nin 8 basamaklı Ashtanga Yoga’sının basamaklarından biri pranayamadır.
Bilinçli bir şekilde yapılan nefes uygulamaları kişiyi içsel alanına yönelterek, meditatif bir hale davet eder ve beden enerji düzeyinde ciddi bir etkide bulunur. Pranayama hayat enerjisinin zincirlerinden özgürleşmesi olarak çevrilmektedir. Yani nefesi, onu tutan zihinsel ve fiziksel zincirlerinden özgürleştirmeye başladığımızda nefes açık ve serbest bir hale gelmektedir. Nefes çalışmaları, kendimizi keşfetmemiz için temel bir yoldur. Zira kendi doğal nefesimizi keşfetmemiz bile bazen başlı başına bir yolculuk. Nefes çalışmalarının, genellikle sabahları ve aç karnına yapılması önerilir. Kappalabhati (Parlayan kafatası), Nadi shodanam, ujjayi nefes vb. çok çeşitli pranayama teknikleri mevcuttur.