Yoga nedir?
Yoga kelimesi, Sanskritçede "yuj" kökünden türemiştir ve "birleşme, bir araya gelme" anlamındadır. Yoga birçok farklı dalları olan bir bilimdir. Yoga (meditasyon, hareket, nefesle hareketin uyumu, nefes çalışmaları), insanın kişiliği ve deneyimine her yönü ile mutlak fiziksel ve zihinsel dinginliğin getirdiği bir durgunlaşma ve içselleşme sürecidir. Yani yoga bir nevi, durmayı öğrenip, içe dönme ve dinginleşmeye başlama sürecini içerir.
Yoga, bir spor değil, bir din değil, herhangi bir inanç gerektirmez ve körü körüne bir şeyi dayatmaz. Yoga, spiritüel bir uygulamadır. Yani olanları açıklığa kavuşturan ve bütün içinde uyum ile gerçekleşmeyi sağlayan bir uygulama. Bu şekilde Yoga tarafsızlık, tutku ve aydınlanma, uyum, güzellik ve ilham ile uygulanan içsel bir araştırma.
Binlerce yıl önce, yoga daha yeni geliştirilirken, yoganın birincil uygulaması meditasyon ve merkezlenmeydi. Pozlar daha keşfedilmemişti. Bu uygulama çok el üstünde tutulan saygın bir uygulamaydı. Eskiler merkezlenerek yeni bir bilme ve var olma haline eriştiler, dolayısıyla da, daha sezgisel olmaya başladılar. Keşifleri şuydu: bilinçli şekilde kendi içlerine doğru gevşeyip, kendi bilinç halini berrak şekilde deneyimlemeye başladıklarında; zihinsel olarak içeriyi dinleyip, mümkün olduğu kadar düşünmeden "şimdiki an" içerisinde mevcut olabildiklerinde, varoluşun derin doğasını deneyimleyebiliyorlardı.
Eskiler, meditasyon uygulamalarının bir sonucu olarak hareketlere yöneldiler. Sonra bu hareketleri çalıştılar ve merkezlenmiş o meditatif hali bulmak veya o hale geri dönmek için bu hareketleri başkalarına da öğrettiler. Bu hareketlere, sadece fiziksel olarak faydalı oldukları için değer verilmiyordu, aynı zamanda meditatif hali kolaylaştırıcı, hem de sürdürmek için özellikle etkili yollardı. Ancak, ana uygulama o zamanda, şimdi de "Kendini hareketsizlik içinde deneyimleme" araştırması olarak görülmektedir.
Yoga, farkındalık içerisinde yaşamı kapsayabilme yeteneğimizin geliştirilmesi, egzersizden öte, bedenimize saygı ve şefkat geliştirerek hareket farkındalığı oluşturan, zihni özgürleştiren bir felsefe, bir yaşam biçimidir. An içinde olabilme, olanı olduğu gibi kabul edebilme kabiliyetimizi geliştiren bir yol. Ama en önemlisi, her beden, her insan için farklı bir yol. Herkesin hem biricikligi ve hem de bütünlüğünü keşfettiren bir dönüşüm yolu.
Öncelikle bir farkındalık çalışmasıdır yoga. Bunun için kendi nefesimizi kullandığımız, nefes ve hareket birleşmeye başlayınca zihnin buna uyum sağlamaya başladığı, iç alanımızda olan ne ise onunla bağ kuramaya ve onu yargılamadan olana izin vermeyi bize öğreten bir çalışma. Nefes ve bedende alan açıldıkça zihinde de alan açan ve hayatımızda bir dönüşüm başlatan bir yol...
Yoga bir din midir ?
Yoga din değil, binlerce yıldır uygulanan bir sanat ve bilimdir. Herhangi bir inanış tarzını dayatmaz ve her türlü inanıştan insana açıktır.
Hangi tarz yoga bana uygun?
Bunu keşfedebilmek için, öncelikle farklı yoga stillerini ve farklı yoga uzmanlarının derslerini denemenizi öneririz. Zamanla, size en iyi gelen tarz veya tarzlar ile yoga pratiğiniz kendiliğinden akacaktır.
Yoga yaparken ne giymeliyim?
Üzerinizi çok sıkmayan, rahat edebileceğiniz bir tayt/şort/eşoftman ve t-shirt yeterli. Ancak, yogaya yeni başladıysanız postür kaslarınızın duruşu ya da hareket kaslarınızın doğru bölgelerde aktifleştirilip aktifleştirilmediği gibi konuları uzmanın net görmesi için, vücudu sıkmasa da vücuda oturan kıyafetler yoga sırasında faydamıza.
Esnek değilim, yoga yapabilir miyim?
Kesinlikle evet. Bu soru çok karşılaştığımız ve aslında yoganın yanlış algılandığını hissettiren bir soru. Öncelikle, herkesin bedeni ve anatomik yapısı farklıdır ve yıllarca yoga uzmanlığı yapmış olsanız bile belli hareketleri hiçbir zaman yapamayabilir ya da yogaya ilk kez başladığınızda bazı hareketleri oldukça kolay yapabildiğinizi görebilirsiniz. Çünkü, her hareket her bedene iyi gelmez ve biz yoga pratiğimizde bedenimizin sınırlarını farkedip, kendimize nazik davranmayı öğreniyoruz öncelikle ve yoga yaparken, bedenimizin izin verdiği yer, o hareketin en doğru olduğu yerdir. Yoga bedenimize değil, zihnimize esneklik kazandırmayı amaçlar ve elbette, yoga pratiğinin sadece ilave bir etkisi olarak, zamanla vücut esnekliğimiz de artar.
Tipik bir yoga dersi nasıldır?
Bu konu, stillere göre değişmekle birlikte, genellikle, tipik bir yoga dersi, ortalama 75 dakika ila 90 dakika arasında sürer. Isınma dönemi (bu, yoga stiline ve yoga uzmanına göre değişir), ardından pozlar ve sonunda gevşeme (savasana) vardır.
Ne sıklıkla yoga pratiği yapabilirim?
Yoga yapmanın zamanı ve sınırı yoktur. İstediğiniz her an ve istediğiniz kadar yoga yapabilirsiniz. Çok fazla yoga yapmanın sağlığa bir zararı da yoktur aksine faydası vardır, ancak size ne kadar yoga yapmak iyi geliyorsa bunu en iyi siz bilebilirsiniz.
Ancak, yeni başlayanlar için haftada 2 veya 3 kere yoga pratiği uygundur. Yalnızca haftada 1 kez yoga yapabiliyorsanız, yine de yoganın faydalarını görebilirsiniz.
Her pozu yapamıyorum. Bu sorun olur mu?
Hayır. Zira her poz her beden için iyi değildir. Bedeniniz neye müsait ediyorsa o kadarı pratiğiniz için yeterli.
Hamile iken yoga yapabilir miyim?
Evet. Ancak öncelikle mutlaka doktorunuz ile konuşmalı ve doktorunuzun önerisi üzerine, hamileler için özel düzenlenmiş hamile yogası seanslarına katılmalısınız.
Kaç yaşında yoga yapılabilir?
Yoga her yaşta kişi tarafından yapılabilir. Önemli olan, seviyenize uygun bir ders ile yoga pratiğinize başlamanız.
Yoganın tarihi hakkında kısa bir bilgi alabilir miyim?
Günümüzde gittikçe geniş kitlelerin ilgisini çeken yoga öğretisinin kökeni çok eskilere İ.Ö 4000’li yıllara inmekle beraber, yoga öğretisi hakkında yazılmış en kapsamlı metin İ.Ö. ve İ.S. 200 yılları arasında yaşadığı düşünülen Patanjali tarafından yazılmış Yoga Sutralarıdır.
Patanjali tüm öğretileri ve bilgileri birleştirip yazılı hale getirene kadar, yoga öğretisinin temel sacayağını oluşturan bütün “fikirler”, “düşünceler” ya da daha iyi tanımlamayla “yaşam anlayışı” Hindistan’ın değişik bölgelerinde Gurular, Bilgeler, Yogiler tarafından sözlü olarak kuşaktan kuşağa aktarılıyor, bazıları da metinler halinde yazıya dökülüyordu. Patanjali’nin sutralarında geçen düşüncelerin, yaşam anlayışının çoğu Vedanta (Advayta Vedanta) Felsefesi içinde yer almıştır. Ancak yoga öğretisini bütünüyle kaleme alan kişi Patanjali olmuştur. Bu yüzden yazdığı dönemden günümüze önemini hiç kaybetmemiş, yoga öğretisinin kurucusu kabul edilmiştir. Meditasyonun kitabını yazan büyük masterlar Patanjali ve Buddha’dır. Patanjali yoga sutraları ile tüm insanlığa bir kullanım kılavuzu sunmuştur. Yoga sutralar duygusal bir metin değil, daha çok bir matematiksel formül sunuyor bize.
Patanjali’nin Yoga Sutraları, tüm zamanların en aydınlatıcı ruhani belgelerinden biridir. Neredeyse 2000 yaşında olan bu bilincin doğası ve özgürleşimi ile ilgili 196 sutra vardır. Kısa ve özdür ama buna rağmen insanlığın çelişkisinin özüne inmeyi başarır. Patanjali, alışagelmemiş bir açıklıkla neyi nasıl bildiğimizi ve neden acı çektiğimizi analiz eder. Sonra da hepimizin olayları oldukları gibi görmemizi ve acı çekmekten kurtulmamız anlamına gelen bilincin temel amacını yerine getirmemizi sağlayan bir meditasyon programı sunar. Yoga sutra, antik yogasal bilgiyi insanın olanaklarına ait detaylı bir harita olarak düzenler ve tüm zamanların yogasını tanımlar. Bugün 2000 yıl sonra bile, Patanjali’nin iç yolculuğunun, yaşamın, bilincin ve ölümün gizemlerinden mutluluk ve anlam çıkarmaya yönelik derin bir istekten doğduğuna emin olabiliriz. Bu nevi bir istek tüm kültürlerde evrensel olmuştur ve şimdilerde de içimizde hiç olmadığı kadar güçlü bir şekilde yankılanmaktadır.