Lord Budha, Gaya bölgesinde Bodhi ağacının altında aydınlandıktan sonra Sarnath’da Geyik Parkı’nda ilk öğretisini verdi ve Dharma Çarkı ilk kez döndü. Budha, Dört asil gerçek ve sekiz katmanlı asil yoldan bahseder ve üç Dharma mührünü bildirir.
Üç Dharma mührü;
Dukkha (ızdırap vardır)
Anicca (her şey geçici)
Anatman (benlik yok, ego yok, sen yoksun)
Sakın korkmayın bu hal idrak edildiğinde özgürlük ve berrak anlayış,kazanıp kendini ve bu koşullu varoluşun getirdiklerini, acıyı yönetebilir hale geleceksiniz. Izdırabın ötesine geçmenin yolları, pratik ederek ve idrakla mümkündür.
Dört Asil Gerçek
- Izdırap vardır. (Anla)
- Izdırabın nedeni vardır. (Nedeni terk et, vazgeç)
- Izdırabın sonu vardır. (Gerçekleştir, bitir)
- Izdırabın sonuna giden bir yol vardır. (Geliştir, pratik et)
Bu çok iyi bir haber; ızdırabın sonuna giden bir yolun olması. Bu yol sekiz katmanlı asil yoldur. Bu yol öyle kolay bir yol değildir disiplinle kararlılıkla pratik etmeyi bekleyen bir yoldur. Koşullu varoluşumuz ızdırap yaratır. Onu isteriz, bunu yapmak isteriz, hasatlık gelsin istemeyiz, Bu yolu yürürken yolda beş engel ile karşılaşırız. Bunları görebilmek doğru görüşün konusudur. Bu beş engel;
- Şiddetli arzu
- Kötü niyet
- Tembellik ve uyuşukluk
- Huzursuzluk ve dikkat dağınıklığı
- Şüphe
Bunlar bizi yoldan çıkaran engellerdir. Yaşam çarkının tam ortasında domuz, horoz (kuş) ve yılanla simgelenen hayvanlar vardır. Bunu anlamak çok önemlidir zira.birbirini kovalayan birbirini yaratan, çoğaltan ve ızdırabın sürmesini sağlayan, yaratan bir çarktır bu.
Zihnimizi ele geçiren kötücül tesirler vardır, buna ‘Kleşa’ denilir ve Budist görüşe göre üç hayvanla simgelenir. Domuz cehaleti simgeler; ızdırabın esas nedenidir. Kendini olmayan bir şey sanman… Ben diye bir şeyin varlığına inanman… Bu başlangıç noktasıdır. Kendini olmayan şey sanman yani ‘’Ben’’ fikri, istek ve doyurulamayan arzuları asla tatmin edilemeyen ve tatmin edilemeyecek olan arzu ihtiras ve istekleri doğurur. Hiç bir arzumuz doyurulamaz çünkü yenisini doğurur bu arzu çarkı hastalık gelmesin, acı gelmesin, bir evim olsun, bir çocuğum olsun, arabam olsun… Ama kaynağı nasıl bulacağım?
Her bir istek yenisini doğurur ve bu asla tatmin olmayan istek ve arzularımız da ızdırabın öfkesini, kıskançlığını, öfkeyi temsil eden yılanı doğurur. Bu durum seni bir hapishanenin içine tıkar, aynı döngüde döner durursun. Bir an önce iyileşmek istersin, bu isteme hali zaten bir ızdırabın içinde iken başka bir ızdırap alanına yol açar.
Peki bu çarktan nasıl çıkacağız? Sekiz katmanlı asil yolu pratik ederek hepsi birbiri ile yanal ve düşey geçişli bu harita size kendinizi ve ızdırabınızı nasıl doğru yöneteceğinizle ilgili pratikler ve anlayışlar sunar. Ve sizi özgürlük alanına taşıyacak olan farkındalık kapılarını aralar.
Özgürlük dediğimiz şey ne peki? Özgürlük canının her istediğini yapmak mıdır?
- Özgürlük olanla kalabilmektir.
- Özgürlük olanla mutlu olabilmektir.
- Özgürlük dış durum ne olursa olsun iç huzurumuzun yıkılmamasıdır.
- Özgürlük yaptığın şeyi sevebilmektir.
- Özgürlük bir tatmin peşinde koşmamaktır.
- Özgürlük her ne oluyorsa onun içinde kalabilmektir.
Okuması kolay, içselleştirmesi çaba gerektiren bu altı önerme, farkındalığımızı geliştirmezsek aynı zamanda ‘yoldaki’ engelimizdir. Hayatımıza kattığımız pratikler, bizi özgürlüğe ve acının ötesine taşıyacak bir yol sunar. Öyle güzel, öyle sade bir harita sunmuş ki BUDHA Dharma… Başucumuzda bizi iyileştirecek olan ilaç duruyor ve onu içmeden kendi yarattığımız çarktan çıkmamız bir hayli zor. Öyleyse kararlılıkla, koşullara bağlı olmadan, koşullarımızı pratikleri gerçekleştirmemize mazeret göstermeden o ilacı içeceğiz.
Uyanma / farkına varma pratiği ile başlamak ilk adım olabilir.
Uyanmak nedir?
Bedenimin pozisyonu nasıl?
Ne görüyorum
Ne duyuyorum
Nasıl bir tat var ağzımda
Nasıl bir koku alıyorum
Zihnimin içeriği ve yapısı nasıl?
Telefonunuzun alarmını kurun alakasız saatlere, zil sesini duyunca uyanın, WhatsApp mesajı geldiğinde uyanın, kapı çaldığında uyanın, kırmızı ışık gördüğünüzde uyanın… Sizi bulunduğunuz ana ‘uyandıran’ bu gibi uyaranları çeşitlendirin. Kızarmış ekmeğin kokusu, mumun ışığı, çocuğunuzun sesi, halının deseni ‘uyandırsın’ sizi. Bir oyun gibi bu pratiği yaptıkça, ‘uykuda’ geçen zamanınızın azaldığını farkındalığınızın arttığını ve şimdi söylemek istemediğim nimetlerin size açıldığını görecekseniz. Dharma yolu pratikleri kararlılık, disiplin ve ciddiyet ister. İlacı içmeden gelmez iyilik hali. Hangi hapı seçtiğine bir kere daha bak…
Zen deyimi ‘’Bazen ben ineği otlatırım bazen inek beni yer’’J)
Pratiklerimizde yoldaki bu beş engeli fark edersek özgürlüğe ve bizi acının ötesine taşıyacak bir yol sunar. Bir dahaki hafta altı duyunun tatmini peşinde koşan organizmalar olarak yeni ızdıraplar yaratan 6 hayvanı nasıl yöneteceğimiz hakkında konuşmak istiyorum.
"Dharma" Gerçeğe Uyanış Eğitimi - Berrak Yurdakul